Boeren, banken supermarkten en consumenten moeten het doen. Voor de overheid ziet ze maar een beperkte rol. Het is maar de vraag of het vertrouwen in deze zelfregulering terecht is. Circulaire landbouw vergt een andere mentaliteit dan dat wat spreekt uit de mest en kalverfraude die zo uitgebreid in het nieuws zijn geweest. Een paar idealisten en koplopers zijn al aan de gang, maar hoe krijg je de massa boeren mee die door het huidige systeem van goedkoop en veel produceren in de financiële problemen zitten. Ze zitten in de tang van de bank en de supermarkt. “Hoe kan ik groen worden als ik rood sta?” Zo tekende op maandag de Volkskrant op uit de mond van een boer.
Schouten wil toe naar een landbouw die grondgebonden is. Er mag niet meer fosfaat op het land komen dan goed is voor de bodem. Bedrijven met weinig grond en veel vee zullen hun mest bij collega’s kwijt moeten. In het document wordt niet besproken dat, om klimaatdoelen te halen en weides weer geschikt te maken voor grutto’s, de veestapel moet worden verkleind. Er worden ook geen vraagtekens gezet bij het feit dat het kleine Nederland nummer twee is op de wereldranglijst van voedselexporteurs. De minister bleek ook weinig meegaand met bioboeren die in de problemen kwamen door strenge mestwetgeving terwijl zij al circulair werken en niet bijdragen aan de fosfaat-overbelasting van Nederland.
Eind oktober wordt de landbouwbegroting gepresenteerd en dan zal blijken hoeveel de minister over heeft voor de ambitieuze plannen.